~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
..................................................................................* νέα και από τον εκδοτικό χώρο ... *
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
κιτρινισμένες λιθο-γραφίες... για τον άνθρωπο και τις αξίες που χάθηκαν στην εποχή μας
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ «O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό…». Γκαίτε ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Απο//τυπώματα

Τετάρτη 21 Νοεμβρίου 2018

ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ (Ναύπλιο 1838 - Ἀθήνα 1895)

Ηλίας Κεφάλας
Τρίκαλα, Θεσσαλία
ΠΟΙΟΣ ΘΥΜΑΤΑΙ ΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗ ΑΧΙΛΛΕΑ ΠΑΡΑΣΧΟ;
(Ναύπλιο 1838-Ἀθήνα 1895)

                                ΕΡΩΣ
Δὲν θέλω κάλλος αὔθαδες παρθένου ἀλαζόνος,
Θρασείας ἐκ τῆς καλλονῆς, ψυχρᾶς ἐκ θωπευμάτων·
Βλέμμα δὲν ἔρριψα ποτὲ εἰς πτέρυγας ταῶνος,
Οὐδ' εἰς φιάλην στίλβουσαν πλὴν στεῖραν ἀρωμάτων.
Δὲν θέλω ὄψιν φλογεράν, δὲν θέλω ῥόδου στόμα·
Εἶναι διέγερσις σαρκὸς τὸ πορφυρῶδες χρῶμα.

Τὴν θέλω ἀσθενῆ ἐγὼ τὴν φίλην μου, ταχεῖαν·
Ὠχρὰν τὴν θέλω καὶ λευκὴν ὡς νεκρικὴν σινδόνην·
Μὲ εἴκοσι φθινόπωρα, μὲ ἄνοιξιν κἀμμίαν,
Μ' ὀλίγον σῶμα - ἄνεμον σχεδὸν - ὀλίγην κόνιν.
Τὴν θέλω ἐπιθάνατον μ' ἀθανασίας μύρον,
Κόρην καὶ φάσμα, σάβανον ἀντὶ ἐσθῆτος σῦρον. [...]


ταν τυπώθηκαν γιά πρώτη φορά σέ τρεῖς τόμους όλα τά μέχρι τότε σκόρπια ποιήματα τοῦ Αχιλλέως Παράσχου (1881, ἐκδοτικός οἶκος Ἀνδρέα Κορομηλᾶ), ἡ ἔκδοση χαιρετίστηκε σάν ἐθνικό γεγονός καί ὅλα τά ἀντίτυπα ἔγιναν ἀνάρπαστα. Ὁ Ἀχιλλεύς Παράσχος ἦταν ἕνας ἀπό τούς πιό δημοφιλεῖς ποιητές τῆς Ἑλλάδος καί κανένας ἄλλος μέχρι σήμερα δὲν κατάφερε ποτέ νά τόν ὑπερκεράσει σὲ λαΪκὴ δόξα. Ὁ ἁπλός λαός γνώριζε ἀπ' ἔξω τούς στίχους του, ἐνῶ τραγουδιστές τούς μελοποιοῦσαν καί τούς τραγουδοῦσαν.
Δέν ἔμαθε γράμματα και οὔτε εἶναι γνωστό ἄν παρακολούθησε κάποιες τάξεις τοῦ τότε Σχολαρχείου. Ἔμαθε τά Ἑλληνικά ἐμπειρικά. Ὁ ἀδελφός του ποιητής Γεώργιος Παράσχος ἦταν ἐκεῖνος πού τόν δίδασκε κάπου-κάπου καί τοῦ διόρθωνε γραμματικά ὅλα του τά ποιήματα.
Ἦταν φιλόπατρις καί ἑλληνοπρεπής, κυκλοφοροῦσε συνήθως μέ φουστανέλα καί ἔδρασε ἐναντίον τοῦ Ὄθωνα. Γιά τή συμμετοχή του στούς ἀντιοθωνικούς ἀγῶνες κρατήθηκε στίς φυλακές τοῦ Μεντρεσέ, ὅπου ἔγραψε τό ἐπαναστατικό και πανελληνίως γνωστό ποίημά του "Εἰς τόν πλάτανον τοῦ Μεντρεσέ". Ὅταν ἔπεσε ἡ βασιλεία (1862) ὁ Παράσχος ἦταν ἐνωμένος μέ τό σῶμα τοῦ πυροβολικοῦ πού ἐνεργοῦσε κατά τῶν ἀνακτόρων. Ἀπογοητευμένος ἀργότερα ἀπό τούς πολιτικούς πού διαδέχθηκαν τόν βασιλιά, δέν δίστασε νά τοῦ ἀφιερώσει τό "Ἐλεγεῖον εἰς τόν Ὄθωνα" (1868), μόλις πληροφορήθηκε τόν θάνατόν του.
Ὁ Ἀχιλλεύς Παράσχος ἦταν ὁ τελευταῖος ἐκπρόσωπος τοῦ ρομαντισμοῦ, ὁ θεϊκός αἱμοδότης μιᾶς ἐποχῆς πού τήν πρόλαβε στή δύση της. Κορυφαῖος ποιητής τοῦ δεύτερου κύκλου τῆς Ἀθηναϊκῆς Σχολῆς (στόν πρῶτο κύκλο μεσουράνησε ὁ Ἀλ. Σοῦτσος), μέ ἔργο πού εὐτύχησε νά ἀγαπηθεῖ φανατικά ἀπό ἕναν λαό τό ἴδιο ἀγράμματο μέ αὐτόν καί τό ἴδιο ἔξαλλον μ' αὐτόν σέ θέματα πατριδολατρείας καί πολιτικῶν παθῶν. Ὅταν πέθανε καί ἔγινε πάνδημη ἡ κηδεία του ὁ λαός τόν μοιρολόγησε. Δέν ἔμεινε ἄνθος, λέει ὁ Γρηγ. Ξενόπουλος, πού νά μήν κατατεθεῖ στόν τάφο του. Ἡ ἐπιτυχία του προφανῶς ὀφείλεται στή ρευστότητα τῆς ἐποχῆς, στό κλίμα τῶν μεγάλων προσδοκιῶν, στίς κοινωνικές ἀπογοητεύσεις καί στήν ἱκανότητα τοῦ ποιητῆ νά συλλαμβάνει τόν παλμό τοῦ κόσμου, νά ἐκφράζει αὐτό πού ὁ καθένας ἤθελε. Ἐπί πλέον ἡ μόδα τοῦ γαλλικοῦ ρομαντισμοῦ εἶχε καταλάβει τούς Ἕλληνες ἀστούς, ὥστε ὅλοι, κατώτερα καί ἀνώτερα λαϊκά στρώματα νά εἶναι εὐνοϊκά διατεθειμένα ὑπέρ αὐτοῦ.
Τά ποιήματά τοῦ Άχιλλέως Παράσχου ἀπηχοῦν τήν κοινωνική παραφορά τῆς τότε ἐποχῆς καί περιέχουν ὅλη τήν ὑπερβολή τοῦ ρομαντικοῦ κινήματος μέ τίς ἀσθενικές προφάσεις, τά ἀστήρικτα ψεύδη, τή θρηνωδία. Ὁ πρῶτος τόμος περιλαμβάνει τά ἑπικολυρικά του ποιήματα, ὁ δεύτερος τόμος τά πατριωτικά ἐλεγεῖα καί ὁ τρίτος τόμος τά ἐρωτικά του τραγούδια. Ὅλα ἔχουν τίς ἴδιες ἀρετές καί τίς ἴδιες ἀδυναμίες. Ὅλα ἀγαπήθηκαν μέ τόν ἴδιο ἄμετρο καί φορτισμένο τρόπο. Ἡ περιγραφική διασπορά τῶν εἰκόνων κάτω ἀπό μιά διεγερμένη συναισθηματικότητα καί μιά σπρωγμένη φαντασία στό χεῖλος τῆς αὐτοκαταστροφῆς φορτώνει τά ποιήματά του με χαμηλῆς ποιότητας αλλόκοτα και πεισιθάνατα σύμβολα. Τάφοι, μούχλα, ὑγρασία, ἀρρωστημένα φεγγάρια, νοσταλγία, στόνος, ωχρότητες, θάνατοι πλατυάζουν μέσα στά ποιήματα και, ἐνῶ τότε δονοῦσαν τόν κόσμο, σήμερα δέν συγκινοῦν κανέναν.
Ἡ ποίηση τοῦ Ἀχιλλέως Παράσχου, παρά τό πατριωτικό μένος και τήν ὀσμή τοῦ μπαρουτιοῦ, γράφει ὁ μεγάλος Κ. Παλαμᾶς, χαρακτηρίζεται από θηλυκή εὐπάθεια. Και συμπληρώνει μέ τό χαρακτηριστικό: "σπάνιον φαινόμενον ποιητοῦ τόσον εξόχου, μέ τόσας ἐλλείψεις".

Η. Κ.

Τρίτη 13 Νοεμβρίου 2018

ΚΛΕΑΝΘΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ-ΡΑΜΠΑΓΑ: «Ο ΠΑΠΑΣ ΟΠΟΥ ΤΟΥΡΚΕΨΕ»

Dionisis Vitsos
ΚΛΕΑΝΘΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ-ΡΑΜΠΑΓΑ: «Ο ΠΑΠΑΣ ΟΠΟΥ ΤΟΥΡΚΕΨΕ»

[ΚΛΕΑΝΘΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ (1850-1889): Ποιητής, μεταφραστής, δάσκαλος και δημοσιογράφος από τη Σίφνο. Σε νεαρή ηλικία έζησε στην Κωνσταντινούπολη, όπου ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία ως συνεργάτης των εντύπων Νεολόγος, Κουδουνάτος, Σάλπιγξ και Διογένης. Διώχθηκε από τις τουρκικές αρχές λόγω του καυστικού ύφους του και κατέφυγε στην Αθήνα.
Το 1878 μαζί με τον Βλάση Γαβριηλίδη ίδρυσε το προοδευτικό πολιτικό και σατιρικό περιοδικό Ραμπαγάς, από την ομώνυμη κωμωδία του Βικτοριέν Σαρντού, που τότε είχε μεταφραστεί από τον Ιωάννη Καμπούρογλου, αλλά είχε απαγορευτεί από την κυβέρνηση Κουμουνδούρου. Από το όνομα του περιοδικού ο Κλεάνθης Τριαντάφυλλος έγινε γνωστός με το ψευδώνυμο "Ραμπαγάς". Εκεί δημοσίευσαν κείμενα μεταξύ άλλων ο Κωστής Παλαμάς, ο Γεώργιος Δροσίνης και ο Δημήτριος Ταγκόπουλος. Το περιοδικό εκκόλαψε τη Νέα Αθηναϊκή Σχολή στην ποίηση. Ασχολήθηκε επίσης με τη λογοτεχνική μετάφραση από ποιήματα του Βερανζέρου.
~~~~~~~~
Το 1881 για ποίημά του έπεσε θύμα δολοφονικής απόπειρας. Μετά από οκτάμηνη διακοπή, λόγω οικονομικών προβλημάτων, το 1887 συνέχισε την έκδοση του "Ραμπαγά" σε συνεργασία με τον Κεφαλλονίτη επαναστάτη Ρόκκο Χοϊδά. Ο Χοϊδάς δημοσίευσε δύο άρθρα που θεωρήθηκαν υβριστικά για τον βασιλιά και γι' αυτό φυλακίστηκαν και οι δύο. Αποφυλακίστηκαν μετά από έξι μήνες και στις 25 Μαΐου 1889 ο Τριαντάφυλλος αυτοκτόνησε. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του υπέφερε από σοβαρή ψυχική διαταραχή.]

Τρίτη 6 Νοεμβρίου 2018

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΟΥΣΟΥΛΑΚΟΣ (1861-1903) - ΠΕΛΑΡΓΟΣ, Εφημερίδα Σκριπ, 1893


Dionisis Vitsos
ΑΘΗΝΑ



ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΟΥΣΟΥΛΑΚΟΣ:«Εις τον κανονιέρην Χ, Τρικούπην»

[Δεκ. 1893, τέσσερις μέρες μετά από το «δυστυχώς επτωχεύσαμεν»]


Δεν δίνουμε κουπόνι
Τα βρήκαμε πολύ στενά
Γιατί δεν έχουμε λιανά
Και ρίχνουμε κανόνι.


Οι έμποροί μας δεν πωλούν
Εις την οδόν Αιόλου
Τα μαγαζάκια των σφαλούν
Και δίχως διόλου να μιλούν
Τραβούν κατά διαβόλο.

Στα δυο του χέρια τα γυμνά
Κρατεί του Κρουπ κανόνια
Για δανειστάς δεν μεριμνά
Τους δίνει πέντε στ' αχαμνά
Και φεύγουν τα κωθώνια.

Οι δανειστές φεύγουν χλωμοί
Το φοβερό του χέρι,
δεν κάνει πλέον πληρωμή,
Ξέρει να ζήση με τιμή
Και να τα σκάζη ξέρει...

Βαρειά, βαρειά, βουίζ' η γη
Ένα κανόνι πέφτει
Παντού τρομάρα και κραυγή
Παντού φυγή χωρίς ...φαγί
Ζήτω του πρωτοψεύτη!

Οι σύντροφοί του οι χαζοί
Τον βλέπουν χορτασμένοι
Και τραγωδούν μ' αυτόν μαζί,
Πως «όσω τρων το έθνος ζή
Και σαν δεν τρων πεθαίνει.

ΠΕΛΑΡΓΟΣ, Εφημερίδα Σκριπ, 1893


ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΟΥΣΟΥΛΑΚΟΣ (1861-1903) Δημοσιογράφος από την Καλαμάτα. 
Πρωτοεμφανίστηκε από τις στήλες της σατιρικής εφημερίδας του Εμμανουήλ Ροΐδη Ασμοδαίος και συνέχισε στις εφημερίδες Άστυ και Χρόνος, γράφοντας σατιρικά σχόλια και ποιήματα με το ψευδώνυμο Πελαργός. 
Το 1895 εξέδωσε το Σκριπ, αρχικά σατιρική και αργότερα καθημερινή πολιτική εφημερίδα, την οποία διηύθυνε μέχρι το τέλος της ζωής του. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αλλά από τα φοιτητικά του χρόνια αφιερώθηκε στη δημοσιογραφία.
Διετέλεσε διευθυντής του Εθνικού Τυπογραφείου και των γραφείων της Βουλής.
Το 1896, το Σκριπ από εσφαλμένη πληροφόρηση έγραψε για τη διάλυση των αρραβώνων του Ρώσου αρχιδούκα Γεωργίου Μιχαήλοβιτς με την Ελληνίδα πριγκίπισσα Μαρία. Ο Κουσουλάκος σύρθηκε σε δίκη στο Κακουργιοδικείο Λαμίας, με την κατηγορία της εξύβρισης του βασιλιά Γεωργίου Α', αλλά αθωώθηκε.
Ολόκληρο το έργο του Κουσουλάκου, σατιρικά ποιήματα και επιγράμματα, βρίσκεται διάσπαρτο σε εφημερίδες και σε διάφορα ημερολόγια.]


~~~~~~~~~~~


[Το Σκριπ ήταν μία από τις πιο αξιόλογες εφημερίδες εκείνης της περιόδου και συνέβαλε σημαντικά στην αναβάθμιση της ελληνικής δημοσιογραφίας. Ο τίτλος της εφημερίδας προέρχεται από τις προσωρινές αποδείξεις (scrip) που δίδονταν σε όσους ενεγράφοντο σ' ένα επαχθές δάνειο που είχε συνάψει η Κυβέρνηση Σωτηρόπουλου το 1893, προκειμένου η χώρα μας να αποφύγει τη χρεωκοπία. Πάντως, ως υπότιτλος στο πρώτο φύλλο του Σκριπ αναγράφεται ελαφρώς παραλλαγμένο το γνωστό ρωμαϊκό ρητό “Scrip...ta manent” (“Τα γραπτά μένουν”). Το Σκριπ έπαψε να εκδίδεται το 1929.]
~~~~~~~~~~~
[φωτογραφίες: 
- ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΟΥΣΟΥΛΑΚΟΣ & ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟ ΣΚΡΙΠ
- ΝΕΚΡΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ "ΝΟΥΜΑ" ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΟ ΚΟΥΣΟΥΛΑΚΟ]

Σάββατο 3 Νοεμβρίου 2018

Βίκτωρ Ουγκώ (1802-1885): Εκεί που ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή. - Η σχέση του Ουγκώ με την Ελλάδα

ΘΕΜΑΤΑ

Εκεί που ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή.
Η σχέση του Ουγκώ με την Ελλάδα

Ο Βίκτωρ Ουγκώ υπήρξε από τους πλέον όψιμους Ευρωπαίους διανοούμενους, που έλαβαν φιλελληνική στάση. Παρότι, όμως, εισέρχεται αργά στον κύκλο των φιλελλήνων παραμένει ο συνεπέστερος των υποστηρικτών του νεότευκτου ελληνικού κράτους.
Οι πρώτες του ποιητικές αναφορές σχετικά με τον αγώνα των Ελλήνων εμφανίζονται το 1826 με τη δημοσίευση στο γαλλικό Τύπο του ποιήματος «Τα Κεφάλια του Σαραγιού» (Les têtes du serail), εμπνευσμένου από την Έξοδο του Μεσολογγίου, όπου εμφανίζονται μεταξύ των 6000 κεφαλών, που είχαν αποσταλεί στο σαράγι να συνομιλούν μεταξύ τους τα τρία κεφάλια του Μάρκου Μπότσαρη, του Επισκόπου Ρωγών Ιωσήφ και του Κωνσταντίνου Κανάρη. Το 1827 συνθέτει τα ποιήματα Ναβαρίνο (Navarin) και Ενθουσιασμός (Enthousiasme) και την επόμενη χρονιά τα Κανάρης (Canaris), Λαζάρα (Lazzara) καθώς και το περίφημο Ελληνόπουλο (L’ enfant). Όλα τα παραπάνω ποιήματα περιελήφθησαν στη συλλογή «Τα Ανατολίτικα».


(Πηγή: wikipedia)

Στα 1829 ο κορυφαίος των Ελλήνων διαφωτιστών Αδαμάντιος Κοραής δηλώνει την αντίθεσή του προς το ρομαντικό κίνημα, του οποίου αρχηγέτης είναι ο Ουγκώ. Παρά ταύτα στην Αθήνα τα μέλη του λογοτεχνικού ρεύματος της Αθηναϊκής Σχολής στρέφονται προς το ρομαντισμό. Ο Νικόλαος Σούτσος είναι ο πρώτος που μεταφράζει ποιήματα του Ουγκώ στα 1842.
Κατά τη δεκαετία του 1850 πραγματοποιούνται αρκετές μεταφράσεις θεατρικών έργων του στην ελληνική αρχής γενομένης με το Angelo, tyran de Padoue, και μέσω αυτών καθίσταται γνωστός στο ελληνικό κοινό κυρίως ως δραματικός συγγραφέας. Στα 1862 έρχεται η μετάφραση των Αθλίων από τον Ιωάννη Ισιδωρίδη – Σκυλίτση σχεδόν αμέσως μετά την κυκλοφορία τους στα γαλλικά. Το μυθιστόρημα ενθουσίασε τους Έλληνες αναγνώστες και επηρέασε πολλούς εγχώριους λογοτέχνες.
Το ενδιαφέρον του Ουγκώ για την ελεύθερη πλέον Ελλάδα φάνηκε ιδιαίτερα σε σχέση με το κρητικό ζήτημα. Το διάστημα της Κρητικής Επανάστασης του 1866 – 1869 δημοσιεύει τρεις επιστολές υπέρ των Κρητών στον ευρωπαϊκό Τύπο το Δεκέμβριο του 1866, το Φεβρουάριο του 1867 και το Φεβρουάριο του 1869, παρά το γενικότερο αρνητικό για τα ελληνικά ζητήματα κλίμα της εποχής. Εκτός της συμπαράστασης προς τους Κρήτες έδειξε ενδιαφέρον και για την αρπαγή των μαρμάρων του Παρθενώνα κατηγορώντας τον Έλγιν για αυτή του την πράξη, στη βάση της αντίληψής του ότι η πολιτιστική κληρονομιά ενός λαού δεν πρέπει να γίνεται κτήμα ενός άλλου.
Ο θάνατός του, τέλος, είχε μεγάλο αντίκτυπο στην Ελλάδα και στο σύνολό του σχεδόν ο ελληνικός Τύπος κάλυψε το γεγονός της απώλειας του διακεκριμένου φιλέλληνα συγγραφέα. Μάλιστα πραγματοποιήθηκαν τελετές προκειμένου να τιμηθεί ο νεκρός αντίστοιχες με αυτές, που έλαβαν χώρα στη Γαλλία.


(Η ελληνόφωνη εφημερίδα Κλειώ της Τεργέστης αποδίδει φόρο τιμής στο Βίκτωρα Ουγκώ στο φύλλο της 13ης Ιουνίου 1885. Πηγή: wikipedia)

Δεν είναι τίποτα να πεθάνεις. Είναι τρομακτικό να μη ζεις.
Οι άνδρες κυνηγούν. Οι γυναίκες ψαρεύουν.
Ο κόσμος είναι η Ελλάδα που διαστέλλεται. Η Ελλάδα είναι ο κόσμος που συστέλλεται.
Όταν μια γυναίκα σου μιλάει, άκου αυτά που λέει με τα μάτια της.
Αγάπη είναι ο ασπασμός των αγγέλων προς τ’ άστρα.
Η ευφυΐα είναι η σύζυγος, η φαντασία είναι η ερωμένη και η μνήμη είναι η υπηρέτρια.
Η ζωή είναι ένα λουλούδι κι ο έρωτας το μέλι του.
Τα σαράντα είναι τα γερατειά της νεότητας. Τα πενήντα είναι η νεότητα των γερατειών.
Βλέπεις φλόγα στα μάτια των νέων. Μα στα μάτια των γέρων, βλέπεις φως.
Η πίστη είναι απαραίτητη στον άνθρωπο. Αλίμονο σ’ αυτόν που δεν πιστεύει σε τίποτα.
Ακόμα και η πιο σκοτεινή νύχτα θα τελειώσει και ο ήλιος θα ανατείλει ξανά.
Αν ήμουν ο Ιησούς, θα είχα σώσει τον Ιούδα.
Η φτώχεια οδηγεί στην επανάσταση, η επανάσταση στη φτώχεια.
Το διάβασμα είναι όπως η τροφή και το νερό. Το πνεύμα που δεν διαβάζει χάνει βάρος, όπως ένα σώμα που δεν τρώει.
Η σάρκα είναι η στάχτη, η ψυχή είναι η φλόγα.
Ένα κομπλιμέντο είναι κάτι σαν φιλί μέσα από βέλο
Η αγάπη είναι φωτεινή σαν την αυγή και σιωπηλή σαν τον τάφο.
Η ζωή είναι μια παρατεταμένη απώλεια όλων όσα αγαπάμε.
Η μνήμη είναι γειτόνισσα των τύψεων.

Βίκτωρ Ουγκώ (1802-1885)

Ο Βίκτωρ Ουγκώ (Victor Marie Vicomte Hugo) (26 Φεβρουαρίου 1802 – 22 Μαΐου 1885) ήταν Γάλλος μυθιστοριογράφος, ποιητής και δραματουργός, ο πλέον σημαντικός και προβεβλημένος εκπρόσωπος του κινήματος του γαλλικού ρομαντισμού. Από τα πρώτα χρόνια της εφηβείας του αντιλήφθηκε το λογοτεχνικό του ταλέντο και ξεκίνησε τις μεταφράσεις έργων από τα λατινικά καθώς και δικές του πρωτότυπες ποιητικές εργασίες. Η αξία του αναγνωρίστηκε σύντομα μέσα στο γαλλικό ακαδημαϊκό κύκλο αλλά και στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό. Ταυτόχρονα ασχολήθηκε με την πολιτική μεταλλασσόμενος βαθμιαία από φιλομοναρχικό συντηρητικό σε ριζοσπάστη δημοκρατικό. Την τελευταία περίοδο της ζωής του γνώρισε τη λατρεία του γαλλικού έθνους, ταυτιζόμενος με την ίδια τη Γαλλία, όπως ο ίδιος έλεγε στο ποίημά του «Lettre a une femme» (Γράμμα σε μία γυναίκα): «Je ne sais plus mon nom, je m’appelle Patrie!» (Δε γνωρίζω πλέον το όνομά μου, ονομάζομαι Πατρίς). Προ πάντων, όμως, ως ο μεγαλύτερος Γάλλος συγγραφέας του άμεσου μετεπαναστατικού περιβάλλοντος, ήταν ο ποιητής του νέου κόσμου, ο προφητικός, παραισθησιακός φιλόσοφος και μυθοπλάστης μιας ριζικά νέας εποχής.

____________

Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018

Stefano Ellio D’ Anna "Η ΣΧΟΛΗ ΤΩΝ ΘΕΩΝ" από τις Εκδόσεις Ελφίλ

     Η ΣΧΟΛΗ ΤΩΝ ΘΕΩΝ - ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ      
Τα παρακάτω αποσπάσματα προέρχονται από το διάσημο βιβλίο του Stefano Ellio D’ Anna «Η Σχολή των Θεών» που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Ελφίλ. Ο Έλιο Ντ’ Άννα γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Νάπολη. Εκεί σπούδασε και Οικονομικά. Τις σπουδές του στα Νομικά διέκοψε η τεράστια επιτυχία του στη μουσική, όπου συνεργάστηκε με Άγγλους και Αμερικανούς συνθέτες και σκηνοθέτες, όπως ο Luis Bakalov, Carlos Santana, κ.ά.
Το 1976 είχε τη σημαντικότερη συνάντηση της ζωής του, με τον Κουμάρ Γκος Τσινμόυ, όπου πλέον η ζωή του πήρε καθαρά πνευματικό χαρακτήρα, χωρίς να σταματήσει τις μουσικές και αθλητικές του δραστηριότητες. Οι ιδέες του περί της αξίας του Ανθρώπου ως προτύπου, κατέληξαν στην ενασχόλησή του με τη συγγραφή βιβλίων. Για την προώθηση των ιδεών αυτών ίδρυσε το 1994 το European School of Economics, με έδρα αρχικά το Λονδίνο και στη συνέχεια στην Ιταλία (Ρώμη – Μιλάνο – Φλωρεντία), με πρόεδρο τον ίδιο. Το 2000 έγραψε το θρυλικό μυθιστόρημα «Η Σχολή των Θεών», όπου έχει συμπεριλάβει όλες τις ιδέες του περί της ανεκτίμητης αξίας της ανθρώπινης ζωής.
Το βιβλίο έγινε Μπεστ Σέλλερ και έχει μεταφραστεί και κυκλοφορεί σε πάνω από 15 γλώσσες, ανά τον κόσμο. Όσοι το έχουν διαβάσει γνωρίζουν ότι περιέχονται αρκετές ενδιαφέρουσες, ενίοτε και προκλητικές απόψεις.
Συγκεντρώσαμε κάποιες από τα καλύτερα αποσπάσματα και σας τις παρουσιάζουμε. Ασχέτως με το εάν συμφωνείτε ή όχι με αυτές τις δηλώσεις, το σίγουρο είναι ότι αποτελούν τροφή για σκέψη.
– Τρώγε λιγότερο, ονειρέψου περισσότερο. Κοιμήσου λιγότερο, ανέπνεε περισσότερο. Πέθαινε λιγότερο και ζήσε για πάντα.
– Μια πραγματική βελτίωση προϋποθέτει μια αλλαγή στο Είναι. Πραγματική βελτίωση σημαίνει εξέλιξη ή ανάπτυξη προς την ενότητα του Είναι, που είναι το αποτέλεσμα ενός νέου τρόπου σκέψης και της εγκατάλειψης της παλιάς, θνητής νοοτροπίας.
– Το να σκέφτεσαι είναι το πεπρωμένο. Όσο πιο υψηλές οι σκέψεις μας, τόσο πιο σπουδαία η ζωή μας. Για να μπορέσουμε να επιλέξουμε τη ζωή, πρέπει να επιλέξουμε τη σκέψη ότι, ο θάνατος δεν είναι ακατανίκητος. Έτσι, πρέπει να βρούμε τις αρχές της ζωτικότητας, της μακροζωίας και της αιωνιότητας, μέσα στο Είναι μας.
– Το απρόσμενο έχει πάντα ανάγκη, μακράς προετοιμασίας.
– Οι πραγματικοί πολεμιστές δεν μάχονται για κυριαρχία ή για επιβολή πάνω στους άλλους. Δεν μάχονται για δόξα ούτε για κατοχή ή υλική απολαβή αλλά για το μόνο πράγμα που έχει πραγματική αξία: την εσωτερική τους απελευθέρωση.
– Εμείς, μπορούμε να δούμε μόνο αυτό που είμαστε.
– Εάν ένας κλέφτης συναντούσε έναν άγιο, θα έβλεπε μόνο τις τσέπες του.
-Πρέπει να μάθουμε να ανατρέπουμε την οπτική μας. Όλα αυτά που οι άνθρωποι συνήθως κατανοούν ως δυσκολίες και συμφορές, όλα αυτά που καταριούνται, όλα αυτά που προσπαθούν πάση θυσία να αποφύγουν, στην πραγματικότητα είναι το πιο πολύτιμο υλικό για να μετατρέψουν την ψυχολογία του θανάτου, σε μια ψυχολογία ζωής.
-Ο κόσμος είναι η αντανάκλασή σου. Αναποδογύρισε τις πεποιθήσεις σου και ο κόσμος, σαν μια σκιά, θα ακολουθήσει. Η πραγματικότητα θα πάρει τη μορφή μιας νέας αντίληψης.
-Για να αλλάξεις, θα πρέπει να πολεμήσεις τον προγραμματισμό σου. Θα πρέπει να ανατρέψεις την οπτική σου. Μόνο έτσι, μέσα από μια πολυετή εργασία, θα μπορέσεις να αλλάξεις το πεπρωμένο σου.
-Το παρελθόν θα πρέπει να το ευλογούμε, να το θεραπεύουμε. Μπες σε κάθε πτυχή. Φώτισε κάθε γωνιά. Μετέτρεψέ το, μέσα από μια νέα αντίληψη. Το παρελθόν σου θα θεραπευτεί όταν σταματήσεις να τρέφεις ανησυχίες, αμφιβολίες και φόβους. Αυτή είναι η πραγματική σημασία της εσωτερικής συγχώρεσης.
-Ο φόβος, η οδύνη, το άγχος, δεν είναι το αποτέλεσμα αλλά η αιτία όλων των προβλημάτων μας. Το χάος που ο κάθε άνθρωπος έχει μέσα του, η κόλασή του, προβάλλεται στον κόσμο με τη μορφή βεντέτας, διακρίσεων και πολέμων μεταξύ φυλών, ιδεολογιών, πιστεύω, θρησκειών.
-Υπάρχει ένας χώρος όπου σκέψεις, αισθήματα, συναισθήματα, πράξεις και γεγονότα, είναι καταγραμμένα για πάντα και μετά από χρόνια, μπορούμε να τα ανακαλύψουμε, όπως τα πράγματα που έχουμε στοιβαγμένα στη σοφίτα, φαινομενικά αδρανή, απροστάτευτα. Στην πραγματικότητα, αυτά συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται και να ρυθμίζουν, όλη μας τη ζωή. Εκεί, πρέπει να επιστρέψεις.
-Το παρελθόν ενός καθημερινού ανθρώπου, ενός ανθρώπου που ακόμη δεν έχει κάνει ούτε τα πρώτα βήματα προς την ενότητα του Είναι, παραμένει διεσπαρμένο με προσχήματα. Αυτά, τον γραπώνουν, στην παραμικρή του προσπάθεια να διεισδύσει και να πραγματοποιήσει αλλαγές.
-Είναι πολύ δύσκολο για έναν άνθρωπο να παρατηρήσει τον εαυτό του, να αντιστρέψει την κατεύθυνση της προσοχής του. Η αυτοπαρατήρηση, είναι μόνο η αρχή της ονειρικής τέχνης.
-Η εσωτερική συγχώρεση είναι μια επιστροφή στον εαυτό μας, είναι ο πραγματικός λόγος για τον οποίο γεννηθήκαμε. Οι άνθρωποι δεν θα έπρεπε να διακόψουν ποτέ αυτή τη θεραπευτική διαδικασία.
-Το να σκύβεις στο βάρος των δυσάρεστων καταστάσεων, των συμφορών και να τις παίρνεις πολύ στα σοβαρά, σημαίνει ότι ενδυναμώνεις την πένθιμη περιγραφή του κόσμου, διαιωνίζοντας τα γεγονότα του. Εάν ένας άνθρωπος αλλάξει τη στάση του απέναντι σε ό,τι του συμβαίνει, με τον καιρό, θα μεταβληθεί η ίδια η φύση των γεγονότων που του συμβαίνουν.
-Ποτέ, κανείς δεν μπορεί να κυριαρχήσει πάνω στους άλλους. Η ιδέα να κυριαρχήσεις πάνω στους άλλους είναι μια αυταπάτη… Μια προκατάληψη της γηραιάς, συγκρουόμενης, αρπακτικής, ηττημένης ανθρωπότητας.
-Οι άνθρωποι, από τα πρώτα τους χρόνια, διαπαιδαγωγήθηκαν ώστε να ζουν στις πιο απομονωμένες περιοχές του εαυτού τους.
Όταν βρίσκονται μπροστά σε μια πολύ μεγάλη ιδέα ή σε οτιδήποτε υπερβαίνει τα όρια της άποψής τους, την αντικρούουν και προσπαθούν να τη μικρύνουν, για να χωρέσει στη μικροσκοπική τους συνείδηση.
-Φτώχεια σημαίνει να μη βλέπεις τα όριά σου. Το να είσαι φτωχός σημαίνει ότι παραιτήθηκες από το δικαίωμά σου να είσαι δημιουργός, με αντάλλαγμα μια δουλειά που δεν αγαπάς, που δεν επέλεξες.
-Η δύναμη του ανθρώπου είναι να εξουσιάζει τον εαυτό του και την ίδια στιγμή, να παραδίδεται στον εαυτό του.
-Σκέψη, συναίσθημα και σώμα στον άνθρωπο είναι ομοκεντρικά σύμπαντα. Όλα συνδέονται. Το να αλλάξεις ηθελημένα τον τόνο ή τον κυματισμό της φωνής, να ισιώσεις έστω και κατά 1 χιλιοστό την πλάτη, να τροποποιήσεις την πιο ασήμαντη συνήθεια, σημαίνει να αλλάξεις ολόκληρη τη ζωή σου.
-Το όραμα και η πραγματικότητα είναι ΕΝΑ.
-Όσο πιο ευρεία είναι η αναπνοή ενός ανθρώπου, τόσο πιο πλούσια είναι η πραγματικότητά του. Αν θέλεις να αλλάξεις το πεπρωμένο σου, δούλεψε πάνω στην αναπνοή, αφιέρωσε χρόνο στην αναπνοή.
-Όταν η βούληση απουσιάζει, σκέψεις, συναισθήματα και επιθυμίες είναι τρελαμένα συντρίμμια της υπόστασης και εσύ, ένα κομματάκι στα χέρια του σύμπαντος.
-Οι συναισθηματικές καταστάσεις ενός ανθρώπου, στην πραγματικότητα, είναι γεγονότα, που περιμένουν την κατάλληλη στιγμή για να επαληθευτούν και να εκδηλωθούν.
-Όποιος γνωρίζει να δημιουργεί ηθελημένα μέσα του, έστω και την παραμικρή εξύψωση του Είναι, μπορεί να μετακινήσει βουνά και στον εξωτερικό κόσμο, θα φαίνεται σαν ένας γίγαντας.
-Μόνο φαινομενικά, ο άνθρωπος εύχεται το καλό του, την ευημερία, την υγεία. Εάν μπορούσε να παρατηρήσει και να γνωρίσει τον εαυτό του, θα άκουγε μέσα του, αντιθέτως, τη συνεχή απαγγελία μιας αρνητικής ωδής, σαν μια προσευχή της συμφοράς, γεμάτη ανησυχίες και άρρωστες εικόνες, την αναμονή τρομερών γεγονότων, πιθανών και απίθανων.
-Ενοχοποίησε τον εαυτό σου για όλα. Ανέλαβε την ευθύνη όλων αυτών που σου συμβαίνουν. Το μυστικό των μυστικών είναι το Mea Culpa.
-Ο άνθρωπος δεν έχει ανάγκη να πάρει τίποτα απ’ έξω… Ούτε τροφή ούτε γνώση ούτε ευτυχία. Έχει εκ γενετής το δικαίωμα, να μην εξαρτάται από τίποτα εκτός από τον εαυτό του. Ο άνθρωπος μπορεί να τραφεί από το εσωτερικό, να ανατραφεί με την ευφυία του, τη θέλησή του, το φως του.
-Δεν υπάρχει πόλεμος πιο ιερός από το να νικήσεις τον εαυτό σου. Δεν υπάρχει πιο μεγάλη νίκη από την υπέρβαση των ορίων μας. Η ακεραιότητα είναι μια θεραπεία του Είναι. Απαιτεί την ανατροπή αιώνιων πεποιθήσεων, τη μεταμόρφωση αρνητικών συναισθημάτων και καταστροφικών σκέψεων, την επίτευξη της κυριαρχίας πάνω στον εαυτό μας και τον έλεγχο της τροφής, του ύπνου, της αναπνοής.
-Εγώ είναι ο διχασμός που έχεις μέσα σου. Εγώ είναι το πλήθος των ψεμάτων σου. Κάθε φορά που επιβεβαιώνεις ένα από τα «μικρά σου εγώ», ψεύδεσαι. Εγώ, μπορεί να πει μόνο, όποιος γνωρίζει τον εαυτό του, όποιος είναι κύριος της ζωής του… όποιος έχει βούληση.
-Ο κόσμος είναι όπως τον ονειρεύεσαι. Είναι ένας καθρέπτης. Εκεί έξω, βρίσκεις το δικό σου κόσμο, τον κόσμο που έκτισες, που ονειρεύτηκες. Έξω, βρίσκεις εσένα. Πήγαινε να δεις ποιος είσαι! Θα ανακαλύψεις ότι οι άλλοι είναι η αντανάκλαση της εικόνας του ψέματος που έχεις μέσα σου, του συμβιβασμού, της άγνοιάς σου… Άλλαξε! Κι ο κόσμος θα αλλάξει!
-Μην προσπαθείς να ξεφύγεις από το θάνατο. Αντιμετώπισέ τον, μια για πάντα. Ο άνθρωπος για να ξαναγεννηθεί πρέπει πρώτα να πεθάνει. Να πεθάνεις σημαίνει να ανατρέψεις την προσωπική σου οπτική. Σημαίνει να εξαφανιστείς από ένα χοντροκομμένο κόσμο, όπου κυριαρχεί η δυστυχία και να επανεμφανιστείς σε ένα επίπεδο ανώτερης τάξης.
-Ο κόσμος έχει σταματήσει γιατί υπάρχουν άνθρωποι που εξαρτώνται, άνθρωποι θανάσιμα φοβισμένοι. Έτσι όπως είναι η ανθρωπότητα, δεν μπορεί να συλλάβει μια κοινωνία απελευθερωμένη από την εξάρτηση. Η εξάρτηση είναι η άρνηση του ονείρου. Η εξάρτηση είναι η μασκαράτα που φοράνε οι άνθρωποι, για να κουκουλώσουν την απουσία της ελευθερίας, την άρνηση της ζωής.

Παρασκευή 12 Οκτωβρίου 2018

Α. Τάσσος ο χαράκτης, (Αναστάσιος Αλεβίζος, 1914 -1985)



Σαν σήμερα πέθανε ο χαράκτης Α. Τάσσος (Αναστάσιος Αλεβίζος, 1914 -1985)
"Ο καρπός" (έγχρωμη ξυλογραφία του 1959) αποτελεί μέρος της δωρεάς 158 έργων του Α. Τάσσου και της συζύγου του Λουκίας Μαγγιώρου στην Εθνική Πινακοθήκη το 1985.

~~~~~~

A. Tassos (Anastasios Alevizos, 1914 - 1985) passed away.
"The Fruit" (colour woodcut, 1959) is part of the artist's and his wife's, Loukia Maggiorou, donation at the National Gallery in 1985.

Κυριακή 13 Μαΐου 2018

"ΤΑ ΜΝΗΣΤΡΑ ΤΗΣ ΑΒΥΣΣΟΥ" του Ηλία Κεφάλα



  ποίηση.......  

ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ

Ἦταν κόρη τοῦ βάλτου (καὶ εἶναι ἀκόμα)
Ὁμόθυμη τῆς λεύκας – τοῦ χιονιοῦ ἀδελφὴ
(Τὴ σκόνη τοῦ κάμπου ὕφαινε μὲ τὰ γυμνά της πόδια
Καὶ τὴ ζωή της λίχνιζε στοὺς πέντε ἀνέμους)
Μὰ τώρα ἄνυδρο ποτάμι – κοίτη ἀπὸ ἤχους πένθιμους
Μαίανδρος σκοτεινὸς τοῦ χρόνου
Μ’ ἕνα βουνὸ ἀπὸ μνήμη στὸ κεφάλι της
«Ἄχρηστα πράγματα» – νὰ λέει – ἀμετάπειστα
(Γιὰ ὅλα καὶ γιὰ ὅλους)
Καὶ ἔτσι ἀκριβῶς τὸ ἔλεγε πάντα
Γιατὶ τίποτα δὲν ἤξερε τοῦ κόσμου
Κι οὔτε σὲ θέση ἦταν νὰ μάθει
Ἀλλὰ στὸ τέλος – εἶπα – ἔχει δίκιο
Γιατὶ κι ἐγὼ ποὺ νόμιζα ὅτι μαθαίνω
Κι ἄρχισα νὰ συλλέγω τ’ ἄγνωστα τοῦ κόσμου
Πάλι στὸ ἀρχικὸ σημεῖο πῆρα νὰ γυρίζω
Στὸ ἀνυπόληπτο μηδὲν τῆς γνώσης
(Ἤ μήπως γνώση εἶναι τὸ μηδὲν;)
Μάνα σοφὴ τῆς λέω κι ἄς μὴν τὸ ἤξερες ποτὲ
«Ἄχρηστα πράγματα» – αὐτὴ ἐπαναλαμβάνει
Αὐτὴ ποὺ τίποτα ποτὲ δὲν εἶπε
Κι ἄς τὰ εἰρωνεύεται μὲ τ’ ὄνομά της ὅλα

~~~~~~~~~~~

(Ἀπό τὴν συλλογή μου ΤΑ ΜΝΗΣΤΡΑ ΤΗΣ ΑΒΥΣΣΟΥ, 2003)

[Στὴν φωτογραφία: Ἡ μάνα μου 14 χρονῶν]

Τετάρτη 9 Μαΐου 2018

Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΙΚΕΛΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΤΩΝ ΒΕΝΕΤΣΙΑΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΓΓΛΩΝ ΣΤΗ ΖΑΚΥΝΘΟ

Dionisis Vitsos
ΖΑΚΥΝΘΟΣ

Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΙΚΕΛΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ
ΤΩΝ ΒΕΝΕΤΣΙΑΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΓΓΛΩΝ ΣΤΗ ΖΑΚΥΝΘΟ

«Υπέστη και η νήσος αύτη [Ζάκυνθος] την κυριαρχίαν του ξένου, αλλ' ο ξένος επέτρεπε τουλάχιστον ενταύθα να ζώσιν εν ειρήνη. 
Η παρουσία του δεν ήταν αγαπητή, αλλά δεν ενέσπειρε την φρίκην και τον τρόμον. 
Τώρα δε, ότε ανεχώρησαν οι ξένοι, ότε δεν τους βλέπουν πλέον ως δεσπότας της πατρίδος των οι νησιώται ελησμόνησαν ότι οι Ιταλοί ή οι Άγγλοι υπήρξαν κύριοί των, ή ενθυμούνται μόνον τα ευεργετήματα της δεσποτείας των.
Αλλ' όπου ο Τούρκος διέβη αφήκεν οπίσω του ολέθρου μόνον αναμνήσεις.»
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΙΚΕΛΑΣ (Ερμούπολη Σύρου 1835 – Αθήνα 1908) 
«Από Νικοπόλεως εις Ολυμπίαν», 1886

Φωτογραφία του Dionisis Vitsos.

[ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΙΚΕΛΑΣ: Λόγιος, ποιητής και πεζογράφος. Ως λογοτέχνης μνημονεύεται για το μυθιστόρημά του Λουκής Λάρας (1879), έργο πολύ σημαντικό για την εξέλιξη της νεοελληνικής πεζογραφίας.
Κυρίως λόγω εμπορικών δραστηριοτήτων έζησε στην Οδησσό, το Λονδίνο και το Παρίσι.
Μετά το θάνατό του κληροδότησε την πλούσια βιβλιοθήκη του στον δήμο Ηρακλείου Κρήτης, ο οποίος ονόμασε τη βιβλιοθήκη του προς τιμήν του "Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη".
Συνεχής ήταν ο δημοσιογραφικός του αγώνας, στον Βρετανικό Τύπο για τις απροκάλυπτες κλοπές και αρπαγές από τους Βρετανούς των αρχαιολογικών θησαυρών της Κύπρου και της μεταφοράς τους στο Λονδίνο (1899). Στους "Times " του Λονδίνου, ο Βικέλας χαρακτήριζε ως επαίσχυντον πράξιν την λεηλασία των κυπριακών αρχαιοτήτων.
Είναι επίσης γνωστός για τη συμμετοχή του στην επιτροπή διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 1896. Ο πρώτος πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής.]

Σάββατο 27 Ιανουαρίου 2018

Ο Ψύλλος Μια ταινία του Δημήτρη Σπύρου

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Ο Ψύλλος
Μια ταινία του Δημήτρη Σπύρου«Ψύλλος» είναι η χειρόγραφη εφημερίδα, πoυ εκδίδει ένας δωδεκάχρονος μαθητής, σ’ ένα απομονωμένο χωριό της ορεινής Πελοποννήσου τη δεκαετία του’60, αλλά και η οθόνη των ονείρων τoυ.
Fiction, έγχρωμο, 90΄, Ελλάδα, 1990
Σύνοψη
Ο Ηλίας Σειλαϊδής ζει σ’ ένα ορεινό χωριό της επαρχίας Ολυμπίας και πηγαίνει στην τελευταία τάξη του δημοτικού. Κανείς, όμως, δεν τον φωνάζει με το όνομά του –τον φωνάζουν Ψύλλο, όπως είναι o τίτλος της χειρόγραφης εφημερίδας, πoυ συντάσσει και εκδίδει μόνος του. Ο Ηλίας αντιμετωπίζεται σκωπτικά από τους περισσότερους συγχωριανούς του, ο ίδιος όμως ονειρεύεται να ταξιδέψει. Ο «Ψύλλος» τον βοηθά να σπάσει τα σύνορα του χωριού του, τού δίνει τα φτερά να πετάξει μακριά…

Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Σπύρου
Πρωταγωνιστούν: Παντελής Τριβιζάς, Βασίλης Κoλoβός, Δήμητρα Χατoύπη, Αμαλία Γκιζά, Δημήτρης Σπύρoυ, Κωστoύλα Τσέλιoυ, Δημήτρης Παλαιοχωρίτης, Λεωνίδας Βαρδαρός
Xώρα Παραγωγής: Ελλάδα
Γλώσσα: Ελληνικά
Έτος Παραγωγής: 1990
Διάρκεια: 90 λεπτά

Βραβεία
Καλύτερη Ευρωπαϊκή Ταινία για Παιδιά και Νέους για τη διετία 1989-1990
Βραβείο Καλύτερης Ταινίας του τμήματος Kinderfilm, Berlin International Film Festival 1991
Βραβείο Καλύτερης Ταινίας, Chicago International Children's Film Festival 1991
Βραβείo Καλύτερoυ Σεναρίoυ Ένωσης Ιρλανδών Σεναριoγράφων, Cinemagic International Film Festival Belfast 1992
Βραβείο Καλύτερης Ταινίας, International Film Festival Sofia 2000
Βραβείο Καλύτερης Ταινίας, Festival Du Grain α` De΄Moudre 2001
Εθνική Ελληνική Υποψηφιότητα για Βραβείο Καλύτερης Νέας Ευρωπαϊκής Ταινίας, European Film Academy

      Κριτικές     

Μια διεισδυτική ματιά στην ελληνική επαρχία. H ταινία συμπεριλαμβάνει οικουμενικά θέματα σ’ ένα απολαυστικό, εκπληκτικά κινηματογραφημένο δράμα, για ένα αποφασιστικό δωδεκάχρονο αγόρι, που εκδίδει τη δικιά του εφημερίδα σ’ ένα μικρό ορεινό χωριό... Η ταινία είναι άψογη από τεχνικής πλευράς, με εξαίρετη φωτογραφία των γραφικών πέτρινων σπιτιών και των ορεινών τοπίων. Η πρωτότυπη και φολκλορική μουσική εντάσσεται απαλά στη δράση. Οι ερμηνείες είναι απολαυστικές, προπάντων αυτές των παιδιών.
Variety

H νότια Ευρώπη, εκπροσωπείται φέτος στο Φεστιβάλ Βερολίνου από την ελληνική ταινία «Ο Ψύλλος». Ταινία-ντεμπούτο του σκηνοθέτη Δημήτρη Σπύρου! Σινεμά σε υψηλό αισθητικό επίπεδο, που συλλαμβάνει την πνιγηρή στενότητα ενός ελληνικού χωριού, στα τέλη της δεκαετίας του ’60.
Film-Dienst

Ένα νέο ταλέντο του ελληνικού κινηματογράφου είναι ο Δημήτρης Σπύρου, που με καθαρά προσωπικό στυλ σκηνοθέτησε τον «Ψύλλο». Η ταινία μάς δείχνει με πόση ακλόνητη πίστη πραγματοποιεί ένα δωδεκάχρονο αγόρι το όνειρό του...
Deutshe Tagespost

O Δημήτρης Σπύρου είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους. Το 1993 εξέδωσε τον «Ψύλλο» με τη μορφή μυθιστορήματος (εκδόσεις Πατάκη), που έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 10 εκδόσεις.
Η ταινία έχει διδαχτεί, στο πλαίσιο του μαθήματος κινηματογράφου, στα σχολεία, της Νορμανδίας (Γαλλία).

________